Buradan size otomobil pazarında müşteri talebinin durumundan
bahsederken zaman zaman da neden ve niçinleri, otomobil pazarının görünmeyen
dinamiklerini anlatıyor olacağım. Kazananlar hakkında bilgi verirken bunun neden
böyle olduğunu da irdelemeden geçmeyeceğim.
2013 senesinin birinci çeyreği biterken ve henüz rakamlar
ortaya dökülmemişken kısa geçmişi bir hatırlayalım ve kendimizi bir sonraki
sayıda gelecek ilk çeyrek rakamlarına ısındıralım istiyorum.
Türkiye hafif araç pazarını 2011 senesi sonunda dünyanın en
büyük 17nci pazarı noktasına getiren son 4 yıllık büyüme trendi, 2012 yılında
olumsuz iç ekonomik koşullar tarafından terse döndü ve 2011 yılındaki 864 bin
adetlik toplam hafif araç rekor pazar hacminden 2012 senesinde 777 bin adete
yaklaşık %10'luk bir daralmayla düşerek Türkiye'nin dünya sıralamasındaki
yerinin de 20nciliğe inmesine sebep oldu. Türkiye
otomotiv pazarı 2012'de Kaybeden
oldu.
Türkiye "otomobil" pazarı büyüme trendi ise, yine son
4 yıllık kademeli çıkıştan ve 593 bin adetlik taleple en iyi yıl olan 2011
senesinden sonra ve 5 yıl aradan sonra yine terse dönerek %6,3'lük bir
daralmayla ve 556 bin adetlik bir satışla kapanmıştı.
Türkiye'de satışa sunulan toplam 49 markanın modelleri otomobil
pazarını oluşturmakta. Bu markaların ise aşağıdaki tabloda görecek olduğunuz
sadece 20 tanesi 5 bin adetin üzerinde bir yıllık hacme sahip ve bu 20 marka
toplam 540 bin adetle otomobil pazarının yaklaşık %97'sini oluşturmakta. Bu
oran bir önceki yıl olan 2011 senesinde de aynı.
Kapsamı biraz daha daraltıp ilk 10 markaya bakalım. Artık 15
bin adetlerin üzerinde bir yıllık hacmi yakalamış ve "hacimli
markalar" haline gelmiş olan ilk 10, 2012 senesini toplamda 420 bin
adetlik bir satışla kapatmış. Bu sonuç bize toplam otomobil pazarının %76'sını
ilk 10 markanın oluşturduğunu gösteriyor. Ancak bu oran bir önceki yıl %78. İlk
10 yaklaşık %2 pazar payı kaybetmiş toplamda...
Renault, Volkswagen, Opel, Ford ve Fiat markalarından oluşan
lider markalar ise, 2012 senesinde 280 bin adet satarak otomobil pazarından %50
almışlar ve fakat bu oran bir önceki yıl %54. Yaklaşık %4 kayıp var. Anlaşılan,
talebin bir kısmı ikinci 5 markaya kayarak yer değiştiriyor... Ben bunlara
"meydan okuyan markalar" diyorum.
Yıllık satışları 5 bin ile 17 bin arasında değişen
"orta hacimli" ikinci 10 markanın toplam otomobil satışlarından
aldığı pay ise ise bir önceki yıla göre %3 artmış. Bu durum şunu gösteriyor;
tüketici talebi yavaş yavaş daha az hacimli markalara doğru kayıyor. Kazanan markalar artık aşağıdan
yukarıyı zorlayan "meydan okuyanlar".
Yılların lider markası Renault, Volkswagen'in üzerinde ve küçük
bir farkla 2012'de yine pazar lideri olmuştu. Ancak Volkswagen'in 2011 senesi otomobil
markaları sıralamasındaki 4ncülük pozisyonuyla vedalaşıp, pazar daralırken
kendi payının üzerine %2,6'lik rekor bir pazar payı ekleyerek satışlarını 55
bin adetten 66 bin adete yükseltip 2nci
sıraya yerleşmesi, sektörde yılın en çok konuşulan konusu olmuştu. Volkswagen'in geçmiş yıllardan günümüze gelen
istikrarlı stratejileri , otomobil pazarı liderlik yarışında artık hiçbir şeyin
eskisi gibi olmayacağını göstermekte. İzleyip görelim.
Son yılların sürprizi, hatta bir "başarı hikayesi"
diyebileceğimiz Dacia ise, 2012 senesi sektör sonuçlarına göre kendi payının
üzerine %2'lik kayda değer bir pazar payı ekleyerek satışlarını 18 bin adetten 28 bin adete yükseltti. Ancak bunu
yaparken yaklaşık %54'lük bir büyüme gerçekleştirerek en az Volkswagen kadar
göze çarpan bir gelişme olarak kayda alınmayı hak etti.
Özetle; negatif verilere rağmen Renault'yu yine ve yeniden en çok tercih edilen otomobil markası
olarak taçlandırmak durumundayız, Volkswagen
satış hacmiyle pazar payı artışı ve sıralamada geldiği seviye açısından, Dacia ise ulaştığı büyüme nedeniyle 2012
senesinin Kazanan markaları oldular.
Onları takiben sırasıyla; Honda, Skoda ve Kia ise sergilemiş oldukları hacim büyümesi ve pazar payı artış
oranları nedeniyle 2012 senesi Kazananlar
Kulübü'nde yerlerini alarak alkışı hak ettiler.
Ülkemiz pazarında en çok satan, ya da başka bir deyişle "en çok talep gören" ilk 25 otomobil modeline baktığımızda ise; 2012 senesinde 365 bin adetlik bir satışla toplam otomobil pazarının %65'ini bu modellerin oluşturduğunu görüyoruz. Bir önceki yıl %61 olan bu oranın artmakta olduğunu söyleyebiliriz.
İlk 25 listemizde lider markalardan Volkswagen'in 4 ve
Renault'un 3 modeli var. Bu durum Volkswagen'in 2013 performans öngörüsünü
yapmak için bize ışık tutuyor. Volkswagen'e
Polo, Jetta, Passat ve Golf
modelleriyle ürün performansı konusunda da Kazanan
demek yersiz olmayacaktır. Fiat, Opel, Ford, Hyundai, Toyota ve Dacia
markalarının ise her birinin 2 modeli ilk 25 içerisinde. Bu markaların bir
üçüncü modelini ilk 25'e sokabilecek olması markalar arası sıralamada önemli
değişiklikler yapacaktır.
Daralan pazarda bir önceki yıla göre neredeyse aynı satış
hacmini yakalayarak 2012 senesinde en çok satan otomobil modeli olan Fiat Linea Kazanan olurken, onu takip eden diğer 4 otomobil modeli için aynı
şeyi söyleyemeyeceğiz, zira %10 ile %30 arasında hacimsel daralma yaşayan bu
lider modeller yerlerini korumak için 2013 senesinde daha fazla mücadele etmek,
tüketiciye kendilerini daha çok sevdirmek durumundalar.
Takip edenler arasında, büyürken bir yandan da yaklaşık 18
bin adetle en yüksek satış gerçekleştirmiş olan Opel Corsa ile yaklaşık %235'lik bir hacimsel büyüme yakalayan Chevrolet Aveo 2012 senesi Kazananlar Kulübü'nde yerlerini alarak
alkışı hak ettiler.
2012 senesi Ocak-Şubat aylarında pazarda 50.266 adet
otomobil satılırken, 2013'ün aynı döneminde sene yaklaşık %25 büyüme ile
başlayarak 62.636 adet satış gerçekleşti. Renault 10.128 adet, en yakın
takipçisi Volkswagen ise 9.500 adetlik satış gerçekleştirdiler. Sırasıyla;
Volkswagen Jetta, Renault Clio ve Fluence 3'er bin adetin biraz üzerinde
satışlarla en çok tercih edilen otomobil modelleri oldu bu ilk 2 ay toplamında.
Mart ayı da beklentilerin üzerinde kapanacak gibi gözüküyor. Yılın ilk çeyreği
sonuçlarıyla önümüzdeki ay tekrar burada olacağım. Henüz daha çok erken ama
sinyaller olumlu, bu yıl Kazanan bir
yıl olacak.
"Asla Vazgeçmeyenler"in yeri, Kazananlar Kulübünde
tekrar görüşmek üzere...
Yazının orijinali için aşağıdaki linki tıklayınız...
